Norm nedir?
Norm, bir grup üyelerin belirli bir bağlamda nasıl davranmaları gerektiğini belirleyen kurallar veya ilkeler bütünüdür.Toplumbilimciler normları yazılı olmayan ve toplumun davranışlarına hükmeden anlayış olarak tanımlarlar.
Toplumsal Normların Özellikleri Nelerdir?
• Normlar, toplumdan topluma değişebilir. • Toplum normlarını üyelerine aşılar. Bazen de normlar tecrübeler aracılığıyla öğrenilir. • Normlara uygun hareket edenler ödüllendirilirken, etmeyenler cezalandırılır. • Normların arasında eşitlik yoktur. Bazıları daha önemliyken bazılarının dışına çıkıldığında tepki verilemeyebilir. • Zamanla toplumsal normlar değişebilir ya da ortadan kalkabilir. • Normlar; yol gösterici, denetleyici ve düzenleyicidir.
Sosyoloji'de normlar yazılı ve yazısız olmak üzere ikiye ayrılır. Yazılı normlar resmi normlar olarak da bilinirler. Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve kararname gibi şeyler yazılı normlarının kapsamına girer. Yazılı normlar daha çok kamu kurumları ve özel sektörde kullanılır. Yazılı normların yaptırım gücü yüksektir. Yazısız normlar ise resmi olmayan normlardır. Toplum içerisindeki genelgeçer kurallar bütünü olarak da bilinir. Yazısız normların başlıca çeşitleri: töre, örf, adet, gelenek, görenek ve ahlaktır. Yazısız normlara uymayanlar toplum tarafından dışlanma gibi yaptırımlarla karşılaşabilirler. Yazısız normlar, yazılı normların olmadığı yerlerde onun yerine kullanılabilir. Normlardaki temel amaç sosyal kontroldür.
YORUMLAR